Ik had beloofd nog stil te staan bij de situatie in Noordwest-Europa in vergelijking met bijvoorbeeld Oost-Europese landen.
In het Oosten (met name Polen) is het christendom alom tegenwoordig. Dat is niet vanzelfsprekend, omdat nog niet eens zo lang geleden alle religie verboden was. In zekere zin is men de kerk daar nog aan het opbouwen. In een ronde tafelgesprek met (hoofdzakelijk) Nederlanders en Oost-Europeanen bleek dat de kerk voor hen een plek van vrijheid is – tegenover de onvoorstelbare onderdrukking die zij jaren in het publieke leven ervaren hebben. In Nederland is het echter precies andersom. Velen hebben onderdrukking ervaren in de kerken (of ervaren die nog) en vinden vrijheid in het dagelijks leven. Daar kunnen en mogen ze meer dan ze in de kerk denken te kunnen en mogen. Het is een beeld dat zelfs onder Nederlandse theologen niet onbekend is.
Tegelijkertijd zijn er ook overeenkomsten – bijvoorbeeld tussen Nederland en Polen. Net als in Nederland wordt geloofsopvoeding in de thuissituatie belangrijk gevonden, maar net als in Nederland weten ouders niet precies hoe ze dat moeten doen. Dr. Elzbieta Osewska laat in haar presentatie zien hoe zij en haar collega’s werken aan ‘happy families’ waarin liefde en compassie een rol spelen en werkelijk wordt omgezien naar kinderen. Daarvoor wordt systematisch en doelgericht gezocht naar alle mogelijke manieren om gezinnen te ondersteunen: vanuit jeugdgroepen, scholen, kerkgemeenschappen, oudergroepen en familiestructuren. Hoewel geloven in onze samenleving een minder grote rol speelt, kan juist die systematische doelgerichtheid voor ons een belangrijk voorbeeld zijn, en bijvoorbeeld een aansporing om de banden met scholen (zowel christelijke als openbare) nauwer aan te halen.
Een ander voorbeeld kan de manier zijn waarop men in Oost-Europa omgaat met religieuze gebruiken. Waar bij ons (zelfs in de kerk) veel mensen beschroomd zijn om met kinderen te zingen of te bidden, speelt dat onder andere in het godsdienstonderwijs in Oost-Europa een veel grotere rol. Onderzoek van dr. Dana Hanesova laat zien dat in Polen 72,5% van de godsdienstleraren christelijke liederen zingt met zijn leerlingen (tegenover 1% in Nederland). En bidden gebeurt in Polen zelfs in 95,4% van de gevallen tegenover 7% in Nederland. Tegelijkertijd ondersteunt allerlei onderzoek in Noordwest-Europa de stelling dat kinderen en jongeren zelf wel degelijk bidden en daar belang aan hechten. Mede daarom kan ook de onbevangenheid van onze Oost-Europese collega’s een inspirerend voorbeeld voor ons zijn.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten